Een testament voor het leven

Stel dat u door een ongeluk, ziekte of door ouderdom niet meer goed kunt beslissen over belangrijke zaken in uw leven, zoals medische behandelingen of vermogensbeheer. In zo’n situatie wilt u dat iemand deze beslissingen voor u kan nemen. Een vertrouwenspersoon die weet wat u wilt en uw belangen kan behartigen. U kunt dit realiseren met een zogenaamd levenstestament. Hierin geeft u een volmacht aan één of meerdere vertrouwenspersonen om uw belangen te behartigen als u daartoe niet meer in staat bent. U leest hier de belangrijkste punten van het levenstestament.

De inhoud
Een levenstestament bestaat uit één of meer duidelijk omschreven volmachten en uw wensen op het gebied van medische zorg, vermogensbeheer en andere persoonlijke voorkeuren. U kunt ook aangeven aan wie en onder welke voorwaarden u wilt schenken. U geeft de randvoorwaarden op voor de te nemen beslissingen. In het kort bevat het levenstestament dus een draaiboek voor degene die uw belangen gaat behartigen. Het levenstestament verschilt van een gewoon testament, omdat het juist gaat over wat er vóór uw overlijden moet gebeuren.

De vastlegging
Uw levenstestament legt u gewoonlijk vast in de vorm van een notariële akte. In het levenstestament kunt u bepalen wanneer de volmacht voor uw vertrouwenspersoon ingaat. Dit kan direct zijn, maar ook als er een arts heeft bepaald dat u niet meer in staat bent om uw belangen te behartigen. De laatste optie lijkt voor de hand liggend, in de praktijk is het echter beter om een volmacht direct in te laten gaan. Het kan namelijk voorkomen dat u door uw geestesgesteldheid niet naar een arts kunt of wilt gaan, waardoor uw gevolmachtigde niet aan de slag kan. Terwijl u juist voor zo’n situatie een levenstestament hebt opgemaakt.

Zo uitgebreid mogelijk
Het is belangrijk om uw levenstestament zo uitgebreid en duidelijk mogelijk te maken. Alleen een algemene volmacht (‘alles mag’) geven, is niet genoeg. Om vragen en onduidelijkheden te voorkomen, is het belangrijk om schriftelijk vast te leggen dat een gevolmachtigde bijvoorbeeld met zichzelf mag handelen. U kunt ten slotte een restbepaling opnemen, die als vangnet fungeert: ‘Deze opsomming sluit geen andere handelingen uit’.

Juist voor ondernemers
Ook voor ondernemers is het levenstestament van belang. Want wie neemt de beslissingen als u onverwacht uitvalt? Als dat niet goed is geregeld, is de kans groot dat uw bedrijf tijdelijk stuurloos is. Als uw management het niet met elkaar eens is, kan dit tot gevolg hebben dat de continuïteit van uw bedrijf in gevaar komt. Uw winstgevende onderneming kan dan in korte tijd tenietgaan. De kans is groot dat dan ook uw oudedagsvoorziening op het spel staat. Het levenstestament kan dan de vereiste bevoegdheden geven aan iemand waarvan u vertrouwt dat deze persoon in staat is om uw onderneming (tijdelijk) te leiden.

Schenken en erven
Het is mogelijk om in uw levenstestament vast te leggen dat als uw partner of kinderen gevolmachtigd zijn, zij kunnen schenken aan henzelf. Dit kan bijvoorbeeld van pas komen als u in een zorginstelling terecht komt. Afhankelijk van uw vermogen kan uw zorgbijdrage (CAK) dan bijzonder hoog oplopen. Door alvast uw vermogen over te dragen naar uw kinderen verlaagt u de zorgbijdrage en bespaart u mogelijk erfbelasting als u komt te overlijden.

Het einde van het levenstestament
Uw levenstestament eindigt op vooraf vastgestelde momenten, zoals bij uw overlijden of vanaf het moment dat u zelf weer in staat bent om de betreffende beslissingen te nemen. Een volmacht aan uw partner kunt u laten beëindigen bij het verzoek tot echtscheiding of op het moment waarop u niet meer duurzaam met elkaar samenwoont. Het is van belang om deze voorwaarden duidelijk te omschrijven in de akte. Een levenstestament of volmacht kunt u ook altijd weer intrekken of wijzigen als u dat wilt. Het is belangrijk om niet te lang te wachten met het maken of wijzigen van een levenstestament. U dient uw wil goed te kunnen bepalen op het moment van ondertekenen van het levenstestament.